مراسم های به یاد ماندنی و بتدریج فراموش شده ( کوسه چیخاتماق و شال ساللاماق )
در اکثر روستا های دیار خودمان در فصل زمستان و چهار شنبه سوری آیین هایی انجام می شد که متاسفانه یا منسوخ شده مثل کوسه چیخاتماق ) و یا در حال منسوخ شدن است مثل ( شال ساللاماق ) . فارغ از زمان نگارش این ها ، بازی با خاطره هاست و انتقال آنها به جوانان و آیندگان است که بعضی از این عزیزان ( بدلایلی که ضرر های آن را در آینده خواهند دید ) جز گوشی شان و خودشان توجهی به اطراف خود ندارند .
وبلاگ وزین علیشیخ رسالت خود می داند که هر چه در علیشیخ قدیم اتفاق می افتاده ویا در حال حاضر نیز در حال اتفاق افتادن است را به عزیزان یادآوری نماید .
من فکر می کنم عزیزانی که در حال حاضر زیر 40 سال باشند فکر نکنم مراسم کوسه گردی را دیده باشند و بنده نیز خودم یک مورد را کمی کمرنگ تر و یک مورد را بشکل کامل به یاد دارم ولی در اینکه از چند نفر تشکیل می شده است اطلاعات زیادی ندارم و اگر عزیزانی اطلاعات بیشتری دارند حتما در نظر سنجی یاد آوری نمایند .
اصولا اعضای گروه عبارت بودند
یک مرد قوی هیکل که لباس مخصوص پوشیده و ریش بلندی داشت که به راحتی شتاخته نمی شد ( این نقش را ( کوسه )بیشتر مرحوم هاشم اسمعیل زاده و مرحوم صفر فیلتن ( عظیم ) بازی می کردند .
یک مرد وارد که کدخدا بود و یک دستیار داشت وظیفه دستیار گرفتن هدایا از بزرگان هر خانه به دستور کدخدا بود .
یک مرد جوان که لباس زنانه می پوشید و صورتش کاملا پوشیده بود ، می رقصید و کادو میگرفت ( این نقش را تا یادم می آید یکبار آقای نوروز باقری بازی میکرد )
یک یا دو نفر مرد که آواز خوانی میکردند و دو نفر هم طبل یا ( قاوال ) می زدند .
این مراسم شب انجام می شد و کوسه گردان ها به بیشتر خانه رفته و نمایش اجرا کرده و کادو می گرفتند .
یادم می آید یک بار هم ما خودمان اقدام به کوسه گردانی کردیم که کوسه ما هم اگر اشتباه نکنم آقای لطیف سلیمانی بود البته ما نوجوان بودیم .
در مراسم کوسه گردی روستاییان با راه انداختن دسته‌ای که ماسک‌های خنده‌دار پوشیده‌اند، کوسه و عروسش را بدرقه می‌کنند. آنها در حالی که شعر می‌خوانند به در خانه‌ها می‌روند و نوید اتمام زمستان را می‌دهند و هدیه دریافت می‌کنند. کوسه با سخنانی جالب حضار را متوجه حضور خود می‌کند. عامه مردم آن را رسمی فکاهی می‌دانند اما باید گفت که کوسه گردی از قدمت بسیاری برخوردار است. در حقیقت شخص در هیئت کوسه، با زبانی طنزگون، از عمیق‌ترین واقعیات تلخ جامعه پرده بر می‌دارد و از دردها و رنج‌ها و آرزوهای تحقق نیافته‌ی یک قوم سخن می‌گوید.
در کنار روشن کردن آتش، که رسم اصلیِ آخرین چهارشنبه ی سال در جای جای ایران است، مراسمی به نام «شال انداختن» نیز اجرا می شود. این آیین در میان اقوام کرد، ترک و مردمان استان های مرکزی هم مرسوم است. ترک ها به آن «شال آتما» یا «شال سالما» می گویند و در میان اقوام کرد به «شال دِرِکی» معروف است. در این رسم جوانان با تهیه ی شال یا پارچه یی، آن را بر سردر خانه ی اقوام و بخصوص کسانی که دختر دم بخت دارند، آویزان کرده و صاحبخانه برای آن ها هدیه یی شامل آجیل، تنقلات، پول و ... در نظر گرفته و به درون شال می اندازد که توسط فرد برداشته می شود. این رسم در میان جوانانی که علاقه مند به ازدواج با دختری در همسایگی یا فامیل خود بوده، با استقبال بیشتری روبه رو می شود و نشانه یی از خواستگاری است.
