علیشیخ  

جشن‌های ایران باستان به جشن‌های ایران در دوران ایران باستان اشاره دارد. جشن‌های بزرگ ایرانیان باستان عبارت بودند از: نوروز، مهرگان، جشن‌های آتش، گاهنبارها و جشن فروردگان که در خلال هر یک از این جشن‌ها مراسم و جشن‌های وابسته‌ای نیز برگزار می‌شده‌است.

واژهٔ جشن فارسی گرفته شده از «یسن» (Yasna) اوستایی است، به معنی ستایش و پرستش. جشن با سکون حرف دوم در ایران به همان معنی عید است که زرتشتیان نیز به همین مفهوم و معنی آن را بکار می‌برند. هدف از برگزاری این همه جشن‌ها و گردهمایی‌ها نزدیکی افراد جامعه و موانست آنان و تمرکز نیرو و اتحاد و اتفاق بوده‌است واژهٔ جشن که امروزه بجای عید و ایام خوشی بکار می‌رود، در قدیم برای اطلاق مراسمی بکار می‌رفت که آیین‌های دینی را با سرور و شادمان توامان سازند، به عبارت دیگر، جشن یعنی ستایش و پرستش دینی همراه با سرور و شادمانی.

در فرهنگ ایران کهن، علت آفرینش آدمیان، رواج نیکی محض نه تنها در دنیای زمینی، بلکه در همهٔ کاینات است؛ بنابراین، انسان ایرانی، وظیفه‌ای بس سنگین برعهده دارد و برای تأمین آرامش جهانی، بایستی پیوسته بر ضد قوای زشتی در تلاش و کوشش باشد. جهان ناپایدار کنونی، یک گذرگاه است و آدم از جهان آغازین بخاطر وظیفه‌ای که به وی محول گردیده بایستی از این گذرگاه بگذرد و به سوی جهان پایدار و ابدیت خویش بازگردد. چون در این گذرگاه نیروهای اهریمنی کمین کرده‌اند، وظیفه او جنگ در مقابل سپاهیان اهریمنی است. هر انسان، یک تک سوار پیکارگر است و ابزار او در این میدان کارزار پارسایی و شادمانی است. برای نیل به مقصود چیرگی بر قوای اهریمنی ایرانیان خود را بدو چیز نیازمند می‌دانستند، یکی از آندو، بدنی نیرومند و بازوان نیرومند بود که گفته‌اند:

و دیگر اراده‌ای قوی و روحی استوار و مقاوم و با ایمان به شکست نهایی پلیدها و فیروزی قوای نیک. برای دست یابی به قسمت دوم، یعنی روانی شاداب و سالم، وسایل چندی داشته انت که یکی از آنها ترتیب دادن جشن‌های متعدد فصلی در طول سال بوده است که به مناسبت‌های گوناگون برپا می‌داشتند. مردم در این جشن‌ها شرکت می‌جستند و بوسیله تفریحات سالم و عیش و سرور و دست افشانی و آتش‌افروزی و پایکوبی روان افسرده را شادابی می‌بخشیدند و خستگی‌های فکری و جسمی را از تن و روان خویش می‌زدودند و خویشتن را برای کارهای سنگین روزهای پس از جشن آماده می‌کردند. از میان جشن‌های بسیار ایران باستان جشن نوروز از همه مهمتر بوده است و با تفصیل بیشتری برگزار می‌گشته است.

منبع : ویکی پدیا